Ostatnie miesiące na rynku budowlanym upłynęły pod znakiem hossy. Przyśpieszyły długo oczekiwane inwestycje infrastrukturalne, powstaje coraz więcej mieszkań i biur, a hale magazynowe rosną jak grzyby po deszczu. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że od początku roku w Polsce utrzymuje się duży wzrost produkcji budowlano-montażowej. We wrześniu 2018 r. była ona prawie o 20% wyższa niż w analogicznym okresie w 2017 roku.
– Od kilku kwartałów otrzymujemy zdecydowanie więcej zapytań realizacyjnych, niż to miało miejsce jeszcze przed dwoma, trzema laty. W Europie stale rośnie zapotrzebowanie na powierzchnie produkcyjne i magazynowe, a Polska jest pod tym względem bardzo atrakcyjną lokalizacją. Boom inwestycyjny, którego jesteśmy obecnie świadkami, jest ściśle związany z możliwościami transportowymi regionu. W Polsce mamy coraz więcej szybkich połączeń drogowych i dużo projektów infrastrukturalnych czekających na realizację. Kolejnym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi inwestycji są wciąż relatywnie niskie koszty zatrudniania pracowników. Jeżeli dodać do tego korzystne położenie geograficzne, to lokowanie produkcji i usług logistycznych w Polsce jest po prostu bardzo opłacalne – ocenia Maciej Runkiewicz, członek zarządu Kajima Poland.
Runkiewicz
Kajima Poland
Na budowach praca wre
Według danych agencji Cushman & Wakefield, na koniec pierwszej połowy 2018 roku w budowie było ponad 2,25 mln mkw. nowoczesnych powierzchni magazynowych w 66 projektach w całym kraju. To rekordowy wynik w historii polskiego rynku. Aż trzy czwarte tej powierzchni jest zabezpieczonych umowami najmu, co świadczy o wciąż utrzymującym się bardzo dużym popycie. Prognozy na najbliższe miesiące są równie optymistyczne, co oznacza jeszcze więcej pracy dla deweloperów i generalnych wykonawców. Bez wątpienia tak dobra kondycja sektora magazynowego daje powody do radości, ale jednocześnie jest to też duże wyzwanie, z którym muszą się zmierzyć wszyscy uczestnicy rynku. Ogromny popyt na usługi budowlane powoduje między innymi wzrost cen materiałów budowlanych oraz kosztów generalnego wykonawstwa, a także problemy z dostępnością pracowników.
Waliszewski
Trasko-Inwest
Materiały w cenie
Na koniec września ceny materiałów budowlanych – w porównaniu z analogicznym okresem sprzed roku – wzrosły o 20 do nawet 30%. Wydłużył się także czas oczekiwania na niektóre materiały. Zdaniem Macieja Runkiewicza, członka zarządu Kajima Poland, wzrosty cen i opóźnienia w dostawach w największym stopniu dotyczą prefabrykatów, konstrukcji stalowych i wełny mineralnej używanej np. do izolacji hal magazynowych. To wąskie gardła dla całego rynku budowlanego.
Dobra kondycja sektora magazynowego daje powody do radości,
ale jednocześnie jest to też duże wyzwanie, z którym muszą się zmierzyć wszyscy uczestnicy rynku.
Skowron
Dekpol
Praca szuka człowieka
Rekordowa liczba prowadzonych inwestycji we wszystkich sektorach rynku nieruchomości wpływa także na zwiększenie zapotrzebowania na pracowników. Sytuacji nie ułatwia rekordowo niski poziom bezrobocia w całym kraju, które według szacunków Głównego Urzędu Statystycznego na koniec września wyniosło 5,7%.
– Niestety, jak chyba każda branża w naszym kraju, tak i budownictwo odczuwa brak rąk do pracy. Brakuje zarówno wysoko wykwalifikowanych pracowników, jak i ludzi młodych, którzy mogliby się przyuczać do zawodu. Możliwości ludzkie oraz przepisy uniemożliwiają pracę w znacznie wydłużonym czasie, a więc praca po godzinach, dwuzmianowa czy w weekendy jest obecnie prawie niemożliwa. Stało się dziś naturalnym zjawiskiem, że na budowach pracują obcokrajowcy zatrudniani przez naszych podwykonawców. W związku z tym, aby zapewnić wszystkim jak największe bezpieczeństwo, zdecydowaliśmy się zwiększyć nieco kontrolę w tym zakresie, aby wszystkie osoby były zatrudnione legalnie, posiadały pozwolenia na pracę, aktualne badania zdrowotne oraz były odpowiednio przeszkolone w zakresie BHP – mówi Łukasz Waliszewski, członek zarządu, dyrektor ds. akwizycji i przygotowania produkcji Trasko-Inwest.
Wszystkie te czynniki, jak rosnące koszty materiałów budowlanych, ale i konieczność zwiększania wynagrodzeń pracowników, powodują wzrost cen usług generalnego wykonawstwa. Jednak, jak tłumaczą sami zainteresowani, jest to w obecnej sytuacji rynkowej nieuniknione i nie przekłada się na wyższe marże firm budowlanych, a jedynie na bezpieczeństwo realizacji kontraktów.
– Wzrost cen produkcji budowlanej jest procesem naturalnym, szczególnie w okresie hossy i powiązanego z nią wzrostu kosztów materiałów, pracowników, usług i paliw. Te korekty są wymuszane przez rynek. Nie możemy natomiast mówić o bezpośrednim przełożeniu wzrostu cen produkcji na marże generalnych wykonawców – przekonuje Michał Skowron, wiceprezes zarządu Dekpol.
Przed generalnymi wykonawcami stoi wiele wyzwań. Nie omijają one także deweloperów, dla których realizowane są inwestycje. Mimo to stabilna sytuacja na rynku magazynowym, zarówno jeśli chodzi o podaż, jak i popyt, oraz próby wzajemnego zrozumienia wszystkich stron zaangażowanych w proces inwestycyjny, pozwalają z optymizmem patrzeć w przyszłość.
TEKST: Marta Białowąs
